જ્યેષ્ઠ મહિનાના શુક્લ પક્ષની એકાદશીને નિર્જલા એકાદશી અથવા ભીમસેની એકાદશી કહેવામાં આવે છે. આ વર્ષે એકાદશી વ્રત 21 જૂન 2021, સોમવારના રોજ મનાવવામાં આવી રહ્યો છે. નિર્જળા એકાદશીના વ્રતનું પાઠ કરવાથી વ્યક્તિ અન્ય એકાદશી પર ભોજન કરવાના પાપથી છૂટકારો મેળવે છે અને સમસ્ત એકાદશીના પુણ્યનો લાભ પણ મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે ભક્ત આ પવિત્ર એકાદશીનું આદરપૂર્વક અવલોકન કરે છે, તે બધાં પાપોથી મુક્તિ મેળવે છે અને અવિનાશી પદને પ્રાપ્ત કરે છે.
પૂજા વિધિ :
જે ભક્તો આખા વર્ષ દરમિયાન તમામ એકાદશીઓ માટે વ્રત રાખી શકતા નથી, તેઓએ નિર્જળા એકાદશીનું વ્રત રાખવું જોઈએ. કારણ કે આ વ્રતનું નિરીક્ષણ કરવાથી, અન્ય તમામ એકાદશીઓ પર સમાન ગુણ પ્રાપ્ત થાય છે. આ વ્રતની પૂજા પદ્ધતિ નીચે મુજબ છે.
1. આ વ્રતમાં, એકાદશી તિથિના સૂર્યોદયથી બીજા દિવસે દ્વાદશી તિથિના સૂર્યોદય સુધી પાણી અને ખોરાક લેવામાં ન આવે.
2. એકાદશીના દિવસે બ્રહ્મા મુહૂર્તામાં સ્નાન કર્યા પછી સ્વચ્છ અથવા પીળા કપડાં (કપડાં) પહેરો.
3. ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુની ઉપાસનામાં પીળા ફૂલો, ફળ, અક્ષત, તુલસી, ચંદન વગેરે એકત્રિત કરો.
4. આ માટે સૌ પ્રથમ ષોડશોપચાર કરો. સૌથી પહેલાં ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરો.
5. આ પછી, તેમને આરતી કરીને ભોગ ચડાવો.
6. ભગવાનનું ધ્યાન કરતી વખતે ‘ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાય’ મંત્રનો જાપ કરો. આ પછી, સૂર્ય ભગવાનને અર્ઘ્ય અર્પણ કરો.
7. આ દિવસે વ્યક્તિએ ભક્તિથી કથા સાંભળીને ભગવાનના કીર્તનનો જાપ કરવો જોઈએ.
8. આ દિવસે ભક્તને પાણીથી ભઠ્ઠી ભરીને તેને સફેદ કપડાથી ઢાકવું જોઈએ અને બ્રાહ્મણને ખાંડ અને દક્ષીણાનું દાન કરવું જોઈએ. આ પછી આ ઉપવાસનો નિયમ દાન, પુણ્ય વગેરે કરીને પૂર્ણ થાય છે. આ દિવસે પાણીનું દાન કરનારા ભક્તોને વર્ષની એકાદશીનું ફળ મળે છે.
ધાર્મિક માન્યતામાં, આ વ્રતનું ફળ લાંબું જીવન, આરોગ્ય તેમજ તમામ પાપોનો નાશ કરનાર માનવામાં આવે છે. નિર્જળા એકાદશી પર દાન આપવાનું ઘણું મહત્વ છે. આ એકાદશી વ્રત પર વ્યક્તિએ ખોરાક, પાણી, કપડા, સીટ, પગરખાં, છત્ર, ચાહકો અને ફળો વગેરેનું દાન કરવું જોઈએ.
નિર્જળા એકાદશીની પૂજા માટે શુભ મુહૂર્ત (સમય)
નિર્જળા એકાદશી તિથિ 20 જૂન, 2021 ને રવિવારથી 04:21 વાગ્યે શરૂ થશે અને 21 જૂન, 2021 ને સોમવારે બપોરે 01:31 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. પરાણ એટલે 22 મી જૂન, મંગળવારના રોજ સવારે 05: 24 થી 08: 12 સુધી ઉપવાસ તોડવું.
